Aardbeving Türkiye / Syrië - Hulp via Shelterbox

Shelterbox is een internationale Niet-Gouvernementele Organisatie (NGO), die 22 jaar geleden werd opgericht door een Rotary Club uit Cornwall in GBR.

Sindsdien is het een autonome organisatie geworden, die wereldwijd logistieke hubs heeft van waaruit de Shelterboxen kunnen vertrekken.
Rotary heeft een wereldwijd partnership met Shelterbox in het kader van onze Humanitaire Hulpverlening / Disaster Relief ... vandaar ziet u ook ons Rotary wiel op de koffers en de inhoud.

Wat is Shelterbox ?

Shelterbox is tegelijkertijd de naam van een voorwerp en van een organisatie.

De Shelterbox is een plastic koffer gevuld met hulpgoederen, die aan een gezin moet toelaten op heel korte termijn huisvesting te hebben en te voorzien in de eigen basisbehoeftes, nadat men getroffen is door een natuurramp of man made crisis (zoals oorlog). Zo omvat de standaard Shelterbox een koepeltent, verwarmingstoestel, kookgerei en dekens.

Shelterbox is ook de naam van de organisatie die instaat voor de voorbereiding, levering en soms installatie van de noodopvang. Shelterbox is ontstaan uit de creatieve geest van een Rotary Club uit Cornwall GBR en is ondertussen uitgegroeid tot een internationale Niet Gouvernementele Organisatie (NGO), met filialen en activiteiten in alle delen van de wereld.

Shelterbox is een autonome NGO en is tegelijk  Rotary's officiële projectpartner voor het voorzien van "shelter" in het kader van rampenbestrijding. Dat wil zeggen dat er vaste afspraken zijn tussen beide organisaties en dat Shelterbox de organisatie is waar steeds mee zal samengewerkt worden indien vanuit Rotary acties opgezet worden die gericht zijn op noodhuisvesting van getroffenen van een calamiteit.

Maar best ziet u het even in actie, bijvoorbeeld hier:

[ VIDEO, hier klikken ]

Hoe werkt Shelterbox ?

Shelterbox is een genetwerkte organisatie met een centraal hoofdkwartier van waaruit de humanitaire situatie in een getroffen land wordt gevolgd en van waaruit de aansturing van de logistieke stromen zal gebeuren.

In talrijke en steeds meer landen heeft Shelterbox een filiaal, zo ook in België, voor België en Luxemburg.

Deze filialen zorgen vooral voor fondsenwerving, vrijwilligerswerk en ondersteuning om onze hulp bij precies de juiste mensen te krijgen. ShelterBox heeft op verschillende locaties ter wereld magazijnen met voorraden staan van waaruit onze hulpgoederen snel kunnen verdeeld worden.

Op sommige locaties gebruikt ShelterBox de magazijnen van de United Nations Humanitarian Response (UNHRD) voor opslag.

Deze voorpositioneringshubs worden veel gebruikt door de humanitaire gemeenschap omdat ze een grotere uitwisseling van middelen mogelijk maken, zoals gedeeld vervoer.

Shelterbox zal geen boxen opsturen zonder gekende nood, bestemming of toelating, en om al die informatie te weten is er overleg tussen Shelterbox HQ, andere hulpverlenende organisaties en de overheden ter plaatse.

Zo tracht men te weten te komen waar een tentenkamp zal gebouwd worden, is er toestemming van de lokale overheden en wordt er bijvoorbeeld door andere organisaties voor gezorgd dat er ter plaatse ook sanitair en medische infrastructuur voorzien worden. ShelterBox levert niet meer steeds zomaar een volledige box.

Er wordt nu steeds nagegaan welke specifieke hulp er nodig is. Dit kan zijn enkel tenten, dekens of matrassen. Het zou zonde zijn om zaken te leveren die niet nuttig zijn in bepaalde gevallen.

Het is moeilijk om fondsen te werven, daarom wil Shelterbox deze ook zo efficiënt mogelijk gebruiken.

Is Shelterbox betrouwbaar ?

Shelterbox is een internationale NGO die onder toezicht staat, die eigen regels en procedures heeft, die door de samenwerkingen met Rotary in vele gevallen toezicht heeft in elke stap van de hulpverlening en die er prat op gaat om voor elke geschonken € een zo groot mogelijk deel effectief als hulp te bieden.

Dat is ook de reden waarom ‘een Shelterbox’ nooit een Shelterbox is. In functie van de concrete noden worden de koffers samengesteld: een hulppakket voor getroffenen van een aardbeving in de winterperiode zal dekens bevatten. Dit zal niet het geval zijn indien men een nooddorp wil bouwen voor personen die in hun eigen land op de vlucht zijn voor burgeroorlog in een land met woestijnklimaat.

ShelterBox is ook een partner binnen het Global Shelter Cluster (GSC), een coördinatiemechanisme van het Inter-Agency Standing Committee (IASC) dat mensen die zijn getroffen door rampen en intern ontheemden die zijn getroffen door conflicten, ondersteunt met de middelen om in veilige, waardige en passende opvang te leven.

Het SGR maakt een betere coördinatie mogelijk tussen opvangactoren, waaronder lokale en nationale overheden, zodat mensen die opvanghulp nodig hebben sneller hulp krijgen en de juiste ondersteuning krijgen.

Het SGR is een openbaar platform dat gezamenlijk wordt voorgezeten door IFRC en UNHCR op mondiaal niveau, en het heeft 695 partners, waaronder ShelterBox,  die regelmatig deelnemen. IFRC is de organisator van de Shelter Cluster in rampsituaties, terwijl UNHCR de Shelter Cluster leidt in conflictsituaties.

Alle medewerkers en vrijwilligers die met ons meereizen naar rampgebieden ondertekenen onze Gedragscode. Hierin worden onze ethische en professionele normen uiteengezet.

Dit omvat afspraken op het gebied van integriteit, waarachtigheid, toewijding en eerlijkheid; het naleven van lokale en Internationale wetten; en geen macht of invloed over anderen te misbruiken. 

Het omvat de humanitaire principes, evenals de bredere principes in de Gedragscode voor de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maan-beweging en NGO's bij rampenbestrijding. 

Bij alle humanitaire activiteiten geven onze medewerkers en vrijwilligers prioriteit aan veiligheid en waardigheid, werken ze zonder discriminatie, vermijden ze schade toe te brengen of partij te kiezen.

Maar het belangrijkste om de kwaliteit en betrouwbaarheid van Shelterbox te beoordelen is de externe evaluatie door Charity Navigator – een onafhankelijk ‘keurings’organisme … een beetje zoals de Michelin inspecteurs voor restaurants. Op de website van Charity Navigator kan u zien dat Shelterboox een score van 93% en hoge betrouwbaarheid geniet.

En misschien belangrijkste van al is dat Shelterbox al twee jaar genomineerd is geworden voor de Nobelprijs van de Vrede.

Hoe kan ik Shelterbox steunen bij een calamiteit ?

Shelterbox komt in beeld na een ernstige catastrofe, maar het is niet zo dat Shelterbox alleen dan actief is, of alleen dan centen nodig heeft. Elke keer na een inzet, zijn budgetten nodig om nieuwe voorraden aan te leggen, medewerkers op te leiden, magazijnen te blijven huren, etcetera. Dus een schenking aan Shelterbox mag zeker niet afhankelijk zijn van de catastrofe nu.

Maar indien er een calamiteit is, is het natuurlijk belangrijk dat Shelterbox op korte termijn bijkomende financiële middelen heeft: nieuwe boxen, luchtvervoer, verplaatsing van vrijwilligers, … zijn allemaal specifieke kosten verbonden aan een ontplooiing.

Shelterbox heeft dus schenkingen van geld nodig.

Als u als bedrijf, organisatie, wil schenken dan kan dit via de Districtsrekening van uw Rotary District, een lokale Rotary Club of rechtstreeks bij Shelterbox BeLux.

Als u als privépersoon wil schenken en een fiscaal attest wil (dat kan vanaf €40), dan kan dit via de rekening van Shelterbox BeLux bij de Koning BoudewijnStichting (KBS)

(zie Polaris: https://rotary2130.org/nl/content/news/show/13695 )

Voorlopig is het niet mogelijk om via de Rotary KBS rekening ten persoonlijke titel een fiscaal attest te bekomen, dus gaat u in dat geval best rechtstreeks via ShelterBox BeLux.
Het is natuurlijk voor ons District bijzonder relevant te weten welke sommen in totaal zijn bijeengebracht, dus een interne opvolging in de Club en een seintje daarover naar de DistrictsCommissie DAG is hiervoor misschien een handige suggestie.

Kan ik een Shelterbox kopen ?

Shelterbox is geen ‘stock Americain’ waar u koffers kan kopen en gaan afhalen. Het is niet de bedoeling dat u op eigen houtje enkele koffers koopt en gaat opsturen; het is evenmin de bedoeling dat u Shelterbox gaat kopen om mee te geven met de kinderen die willen gaan kamperen in Schotland …

Shelterbox is een volledig hulpverlenend concept, en dit werkt pas indien de koffer gezien wordt als een deeltje van de hulpverlening.

Shelterbox als organisatie zal er steeds voor zorgen dat de noodzakelijke hulpgoederen in grote getale verstuurd worden, dat er overleg is met de overheden op de plaats van bestemming, dat alle vergunningen (ook internationaal transport) er zijn en er beveiliging ter plaatse is en dergelijke meer.

Het is niet de bedoeling dat deze levensreddende Shelterboxen per drie in een vrachtwagen een land binnekomen om dan verspreid ergens zonder structuur opgesteld te worden en na enkele dagen al geplunderd te zijn of te verdwijnen. Dit is niet goed voor de slachtoffers en niet goed voor het levensnoodzakelijke goede image van Shelterbox en Rotary.

Maar Shelterbox kan wel helpen met ...

Aangezien Shelterbox in grote aantallen koopvuren, tenten, dekens, … aankoopt, zijn de prijzen daarvan in sommige gevallen aanzienlijk lager dan als u 10 dekens of 5 kampvuurtjes zou kopen in een kampeerwinkel.

Shelterbox biedt daarom wel de mogelijkheid dat u met hen contact opneemt om individuele voorwerpen uit een hulpverleningspakket via hen te kopen, bijvoorbeeld 500 dekens of 250 kooksets.

Hiervoor kan u rechtstreeks contact opnemen met een lokale Shelterbox Hub.

[ website Shelterbox BeLux ]

Kan ik beïnvloeden waar Shelterbox een tentenkamp kan opzetten ?

Eigenlijk en gelukkig niet. Shelterbox zal haar hulpverlening niet aanpassen aan de wensen van de grootste schenker. Vanuit de situation room in het hoofdkwartier wordt met andere hulpverlenende organisaties en met de overheden van een getroffen land overlegd om de hulp zo efficiënt mogelijk te leveren.

Dit houdt verband met waar de meest hulpbehoevende personen zijn, maar ook met de andere nutsvoorzieningen, beschikbare ruimte, nabije vliegvelden en wegeninfrastructuur en veiligheidssituatie ter plaatse.

Geval per geval zal beoordeeld worden hoe de adequate hulp het beste op de meest geschikte plaats komt. In sommige gevallen zal samengewerkt worden met lokale Rotary structuren, omdat men vanuit Rotary de lokale contacten heeft en ook een objectief toezicht kan houden om de effectieve inzet van de geleverde hulp.

Wat gebeurt er met de hulpgoederen wanneer ze niet meer nodig zijn ?

De Shelterbox wordt geleverd als een schenking. Dat wil zeggen dat Shelterbox geen verplichting oplegt om de hulpgoederen terug te geven of een specifieke bestemming te geven.

Zodra de hulpgoederen worden overgedragen, worden de ontvangers eigenaar en kunnen zij doen wat ze willen met deze middelen.

Daarom het belang van een correcte verdeling van noodzakelijke middelen. Indien deze mensen na het gebruik ervan beslissen om deze te verkopen, zijn ze daar vrij in.

Krijg ik informatie over mijn schenking ?

Als u als individu schenkingen doet aan Shelterbox, dan zal u geen specifiek verslag krijgen waar uw €40 of welk bedrag u ook geeft, zal aan besteed worden. Zoals aangegeven, bouwt Shelterbox aan de ene kant permanent aan de financiële reserves en aan voorraden Shelterboxen en zijn er aan de andere kant permanent uitgaven.

Algemeen gesproken weet u wel dat elke Shelterbox ongeveer €700 aan inhoud vertegenwoordigt en dat daar bij de uitlevering van een aantal boxen transport- en andere kosten bij komen.

ShelterBox maakt ongeveer per kwartaal een verslag van de activiteiten. Waar hulp geleverd, hoeveel gezinnen geholpen, hoeveel fondsen ontvangen en hoeveel uitgegeven. Deze kunnen op vraag bezorgd worden.

In geval van grote collectieve schenkingen, houden we contact met Shelterbox om informatie te bekomen over welke inzet waar plaatsvindt. Zo is het ook mogelijk aan de schenkers een verantwoording te bieden met betrekking tot de geschonken gelden.

Hoe kan ik iemand informatie geven over Shelterbox ?

Op Youtube kan u een aantal heel duidelijke videos vinden over de werking van Shelterbox en reële acties uit het verleden.

Zie kanaal: https://www.youtube.com/@ShelterBoxInternational

Daarnaast kan u voor informatie op volgende sites terecht:

• Shelterbox BeLux > https://www.shelterboxbelux.org/
• Shelterbox algemeen > https://shelterbox.org/
• Informatie over de aardbeving en Shelterbox op pagina Polaris > https://rotary2130.org/nl/content/news/show/13695

Wat is het stappenplan van de hulpverlening van Shelterbox ?

1. Activering van de situation room van het hoofdkwartier
2. Analyse van de situatie en mogelijke noden
3. Contacten met lokale overheden, andere hulpverleners, Rotary, …
4. Activering van vrijwilligers
5. Voorbereiding van koffers
6. Uitwerking van transportplannen, bestelling van vluchten, …
7. Invliegen van Shelterbox en binnenlands land-transport
8. Lokale uitbouw van een ‘nooddorp’ (soms van medewerkers van Shelterbox, soms met lokale partners)

Zelf goederen naar een rampgebied sturen ?

Let er vanuit uw Rotary Club op dat het internationaal versturen van hulpgoederen niet zo maar enkele dozen op een vrachtwagen duwen is.

Er is een aantal documenten nodig om grenzen over te gaan, invoerbelasting te vermijden, hulpgoederen lokaal als hulpgoederen te laten erkennen, etc.

Dit betreft onder meer: Certificate of Donation, Pro Forma facturen, Shipment Bill, Cargo Manifest, overzicht en identificatie van bestemmeling, etc.

RC Gent-Zuid heeft de templates van een aantal van deze documenten beschikbaar. U kan ons rechtstreeks contacteren voor meer informatie.

Deze "tip voor donaties" is louter een 'tip' voor donaties, in reactie op vragen van Rotary Clubs, Rotariërs en anderen over "wat kunnen we doen".
Vanzelfsprekend zullen er heel lokale initiatieven ontstaan en is het ook mogelijk via het Rotary netwerk verbindingen te leggen met Rotary Clubs in de getroffen gebieden.

Maar indien u snel wil handelen en een grote mate van zekerheid wil hebben aangaande de doeltreffendheid van de hulp, dan kan u zeker Shelterbox overwegen.